Օմար Խայամը (1040-1129) Իրանական պոեզիայի փառքը հանդիսացող չորս նշանավոր բանաստեղծներից մեկն է (Ֆիրդուսի, Սաադի, Հաֆեզ, Խայյամ): Լինելով իր ժամանակի անվանի գիտնականներից մեկը՝ մեծ փիլիսոփա, մաթեմատիկոս, աստղագետ ու տոմարագետ, նա այսօր աշխարհով մեկ հայտնի է ամենից առաջ որպես արևելյան մեծանուն իմաստուն, ում հատուկ է լայն մտահորիզոնը, խորն ու պրպտուն միտքը, ընդա մենը մի քանի տողի մեջ ասելիքը սեղմ ու դիպուկ, գեղեցիկ ու տպավորիչ ձևակերպելու զարմանալի կարողությունը: Ահա ինչու արդեն քանի՜ հարյուրամյակ ողջ աշխարհում նրա ստեղծագործության ու անձի հանդեպ հետաքրքրությունը չի մարում. Խայամի իմաստախոսությունները թարգմանվել ու թարգմանվում են գրեթե բոլոր լեզուներով՝ չափածո և արձակ, ուղեկցում ընթերցողական նորանոր սերունդների, մղելով նորից ու կրկին խո րանալ, խորհել առաջին հայացքից կարծես թե շատ պարզ ու մատչելի, բայցև մշտապես նոր մտածումների դուռ բացող խորիմաստ տողերի շուրջ: Մեզանում ևս թարգմանիչները անդրադարձել են Խայամին, դեռևս 19-րդ դարասկզբից: