Երբ սկսվեց ստալինյան բռնաճնշումների երկրոդ՝ 1949թ․-ի հզոր ալիքը, հայ մեծանուն երգիծաբան Լեռ Կամսարը դեռ առաջինից՝ 1935թ-ի բռնադատումից չէր ձերբազատվել։ Երեքամյա սիբիրյան ճամբարից հետո նա Գեղարքունիքի Տորֆավանում դեռ «ազգի թշնամի» աքսորական էր։ Նրանից բացի աքսորավայրում կային ևս չորս բախտակից աքսորյալներ՝ երեքը հայ, մեկը ռուս: Ոչ ոք չգիտեր, որ ռուսը նույնպես աքսորական է: Հայերից մեկի ազգանունը Կարմրամորուքյան էր:
Սկսվեց տարհանման երկրորդ ալիքը: Ամեն առավոտ «Չոռնի վոռոնը*» գիշերը աքսորականներից մեկին տանում էր: Մյուսները մղձավանջի մեջ սպասում էին իրենց հերթին:
Երգիծաբանը հաց չորացրեց, մի կերպ տաք հագուստ գլուխ բերեց: Բանտի ներքնակը, երկաթե բաժակը և աքսորական ճամպրուկը կազմ պատրաստ էին՝ վերջին խառնաշփոթին մոռացության չմատնվելու համար: Երբ մեքենայի հռնդյուն էր լսվում, կամ միլիցիա էր երևում գյուղում, տանեցիներն անմիջապես գյուղխորհուրդ էին շտապում՝ իմանալու համար գալու նպատակը: Վեց ամսվա ընթացքում հերթով կրկնակի աքսորի ենթարկվեցին մյուս երեք ազատ աքսորականները: Վերջինը ռուսն էր: Ի դեպ, այդ ժամանակ միայն իմացվեց, որ նա ևս բռնադատված է: Ուներ կին և երեխա, որը ծնվել էր Տորֆավանում: Նրան տանելուց հետո ընտանիքը Ռուսաստան մեկնեց:
Ի զարմանս բոլորի, Լեռ Կամսարին չտարան: Բայց սպասման ահն ու սարսափը դեռ երկար հետապնդում էր նրան...
Պատվիրի՛ր գրքեր և ստացիր արագ առաքում աշխարհի ցանկացած կետում:
Ավելի մանրամասն առաքման պայմանների և վճարման տարբերակների մասին տե՛ս այստեղ:
