Լուի Արագոնն «Ընձառյուծը» համարել է աշխարհում երբևէ գրված ամենամեծ գրքե րից մեկը, շատ գրականագետների կարծիքով էլ խոսքը XX դարի լավագույն իտալա կան վեպի մասին է: Ինչևէ, հինավուրց ազնվական տոհմից սերող Տոմազի դի Լամ պեդուզան իր մասին գրողի համարում էլ չուներ, բայց երբ նրա միակ վեպը լույս տեսավ 1958-ին՝ հեղինակի մահից հետո, պարզվեց, որ հանճարեղ գործ է: Գրքին շնորհվեց Իտալիայի ամենահեղինակավոր գրական մրցանակը՝ «Ստրեգա», իսկ մի քանի տարի անց՝ 1963-ին, Լուկինո Վիսկոնտիի համանուն էկրանացումը վեպին մեծ ճանաչում բերեց: Գործողությունը գլխավորապես ծավալվում է 1860-80-ականներին՝ ընդգրկելով Ռիսորջիմենտոյի՝ Իտալիայի ազատագրման ու միավորման շրջանը, բայց սոցիալ- հոգեբանական վեպի ժանրային շրջանակով չսահմանափակված, ներհուն իմաս- տությամբ լի այս խորաբովանդակ կտավում ժամանակի հոլովոյթը, կյանքի ու մահվան խորհուրդը ներկայացված են թախծալի բանաստեղծականության, բայց և ամենա- թափանց հեգնանքի շեշտերով, իսկ ոճապես բարոկկոյական նկարագեղությամբ։